Samobójstwa

Zjawiska samobójstwa nie da się wytłumaczyć w sposób jednostronny. Nie istnieje bowiem tylko jeden czyn nik decydujący o tym, że dana osoba podejmuje decyzje o odebraniu sobie życia. Pewne światło na to zjawisko rzuca dopiero interdyscyplinarne po dejście. Spojrzenie na samobójstwo z punktu widzenia psychologii, socjologii, medycyny, a także statystyki i religii pozwala nieco inaczej potraktować śmierć samobójczą.

SOCJOLOGIA-Analizuje akt samobójczy w kontekście jego społecznych uwarunkowań. Poszukuje motywacji aktu samobójczego w zaburzeniach funkcjonowania społecznego. Tłumaczy samobójstwo jednostki społecznym kontekstem. Jednostka, pchana w kierunku samobójstwa nie widzi możliwości zaspokojenia swoich potrzeb. To patologia społeczna stwarza patologię jednostki.

MEDYCYNA-Ponieważ nie ma jasnej i jednoznacznej definicji zdrowia psychicznego, medycyna traktuje samobójstwo jako jeden z ważnych objawów współwystępujących z zaburzeniami takimi jak np. depresja. Dawne badania E. Kraepelina wskazują na fakt, że 20,4% zamachów samobóczych mężczyzn i 14,7% samobójstw wśród kobiet występuje u osób z objawami depresji. Wczesne wykrywanie objawów depresji może więc mieć ogromne znaczenie dla profilaktyki samobójstw.

PROFILAKTYKA
Zapobieganie samobójstwom to problem o światowym znaczeniu. Zajmowali się nim uczeni z wielu krajów Europy oraz USA. Rosnąca liczba samobójstw wymusza podejmowanie kroków, które je powstrzymają. W Polsce najbardziej znaną osobą zajmującą się samobójstwami jest Brunon Hołyst. Uważa on, że zapobiegać zamachom samobójczym należy po przez:

Edukację społeczną, która stworzy postawy akceptujące życie, ułatwi rozwiązywanie problemów życiowych oraz adaptację do różnych no wych okoliczności życiowych.
Działania skierowane do populacji zagrożonej potencjalnie samobój stwem (np. osoby z chorobami ter minalnymi, osoby uzależnione, przeżywające żałobę itp.) budujące postawy antysuicydalne.
Wpływ instytucjonalny i pozainstytucjonalny na osoby znajdujące się w sytuacji presuicydalnej (zintegro wane działania ośrodka interwencji kryzysowej, ośrodka pomocy spo łecznej, telefonu zaufania, służby zdrowia i innych).
Pomoc w sytuacji kryzysowej poprzez restytuowanie możliwości i motywacji do zachowania życia.
Oddziaływania postsuicydalne (psychologiczne, socjologiczne i medyczne) powinny uwzględniać fakt, że po odratowaniu życia osoby te nadal mają poważne kłopoty z radzeniem sobie z problemami życiowymi, funkcjonowaniem w społeczeństwie oraz to, że nadal są w nich bardzo silnie działające motywy suicydalne.
Należy pamiętać również o tym, że samotnie nie można prowadzić w profesjonalny sposób interwencji kryzysowej z osobami o tendencjach samobójczych. Powinien nad tym pracować interdyscyplinarny zespół, w którym zarówno lekarz jak i psycholog, pracownik socjalny, prawnik ma do spełnienia swoje niezmiernie ważne zadanie. Najważniejsze jednak to mieć czas i uwagę dla innych. Może się bowiem okazać, że jest to coś najlepszego, co można dać drugiemu człowiekowi.

W ciągu ostatnich 25 lat liczba dokonanych samobójstw wśród ludzi w przedziale wieku 15 - 24 lata wzrosła trzykrotnie. Duża liczba samobójstw to problem o światowym znaczeniu, który wymusza podejmowanie kroków, które je powstrzymają. Ważną kwestią jest rozpoznanie oznak i symptomów samobójstwa i pomoc lub uzyskanie pomocy dla osoby, która ujawnia myśli samobójcze. Często słyszy się pogląd, że ludzie, którzy mówią o zamiarze dokonania samobójstwa, naprawdę tego nie zrobią. To mylne wyobrażenie - przed popełnieniem samobójstwa ludzie często mówią w sposób bezpośredni o swoim zamiarze zakończenia życia lub w sposób bardziej pośredni, np. że ich przyjaciele i rodzina woleliby, żeby ich nie było. Podobne wypowiedzi powinny być zawsze traktowane poważnie.Ludzie, którzy dokonywali już przedtem prób samobójczych, nawet jeśli ich próby nie wydawały się być bardzo poważne,są także w grupie ryzyka. Jeśli nie udzieli się im w tym okresie pomocy, mogą ponownie spróbować się zabić. Cztery na pięć osób, które popełnia samobójstwo, dokonało przynajmniej jednej takiej próby już wcześniej. Jeszcze jednym wskaźnikiem samobójczego ryzyka jest załatwienie „wszystkich spraw do końca” lub rozdawanie osobistych rzeczy. Jeśli ktoś zwierza się tobie, że myśli o samobójstwie lub ujawnia inne oznaki bycia samobójcą, nie obawiaj się porozmawiać o tym. Zadawaj pytania o samopoczucie oraz zapytaj jakie są powody tych odczuć. Rozmowa ta może ocalić mu życie. Nie próbuj udzielać rad, to jedynie sprawia, że samobójca czuje się jeszcze bardziej winny, bezwartościowy i beznadziejny. Jeśli ktokolwiek kogo znasz twierdzi, że myśli o samobójstwie, najważniejszą rzeczą jest potraktowanie tego powaznie!

Gdy sądzisz, że ktoś kogo znasz może chcieć popełnić samobójstwo, zwróć się o pomoc. Zaproponuj, żeby osoba zagrożona porozmawiała z nauczycielem, psychologiem, księdzem, lekarzem lub kimś, kogo darzy zaufaniem. Zadzwoń do ośrodka przeciwdziałania kryzysom, telefonu zaufania, poradni psychologicznej lub jakiegokolwiek innego miejsca, w którym można uzyskać pomoc. W niektórych wypadkach możesz znaleźć się w sytuacji konieczności uzyskania bezpośredniej pomocy dla kogoś, kto chce popełnić samobójstwo, a odmawia pójścia do poradni. Czasem wydaje się to aktem nielojalności lub naruszeniem tajemnicy, zaufania, ale może okazać się najważniejszą przysługą w życiu. Twoja odwaga i chęć do działania może ocalić życie. Osoba, u której podejrzewa się zagrożenie popełnienia samobójstwa w każdej chwili może zostać skonsultowana na izbie przyjęć szpitala psychiatrycznego. Jeżeli lekarz potwierdzi nasze podejrzenia, a potencjalny samobójca odmawia przyjęcia pomocy, możliwa jest hospitalizacja wbrew jego woli w oparciu o tzw. ustawę psychiatryczną.